Thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong ngành công nghiệp hỗ trợ và chế biến thực phẩm tại Việt Nam

Ông John Robert Cotton, Quản lý Chương trình Cấp cao Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Đông Nam Á (ETP), nhấn mạnh điều này tại Hội thảo khởi động dự án “Thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong ngành công nghiệp hỗ trợ và chế biến thực phẩm tại Việt Nam”, diễn ra hôm nay [18/8].

Hội thảo do ETP tài trợ và phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cùng các đối tác thực hiện.

Theo ông Cotton, ETP dưới sự quản lý của Văn phòng dịch vụ dự án Liên Hợp quốc (UNOPS), sẽ thúc đẩy quá trình chuyển dịch năng lượng tại Đông Nam Á và thực hiện các mục tiêu của Thoả thuận Paris về biến đổi khí hậu.

“ETP hiện tại đang tập trung vào Indonesia, Philippines và Việt Nam, là những quốc gia trong khu vực có nhu cầu năng lượng cao, có số lượng lớn các dự án năng lượng dựa trên nhiên liệu hóa thạch, và có tiềm năng đáng kể và hiệu quả về lợi thế chi phí đối với các dự án năng lượng tái tạo và hiệu quả năng lượng,” ông Cotton nhấn mạnh.

Đại diện ETP cho biết tại Việt Nam, các DN trong ngành công nghiệp chế biến thực phẩm và công nghiệp phụ trợ có tốc độ công nghiệp hóa nhanh chóng và tiềm năng lớn về tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính.

Tuy nhiên, đa phần các DN đang gặp nhiều khó khăn trong áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng do còn thiếu thông tin về năng lượng hiệu quả, tính bền vững và sản xuất xanh. Bên cạnh đó, các nhà sản xuất có xu hướng bỏ qua các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả do hạn chế về tài chính, kỹ thuật, năng lực kiểm toán mức tiêu thụ năng lượng, năng lực phát triển các dự án để tiếp cận các nguồn tài chính đầu tư phù hợp.

Để thúc đẩy các mục tiêu này, ông Cotton đề cập đến việc thúc đẩy mô hình kinh doanh Công ty Dịch vụ Năng lượng (ESCO), vốn chưa được nhiều DN sản xuất tại Việt Nam tiếp cận.

Đồng tình với ông Cotton, Phó Chủ tịch VCCI Bùi Trung Nghĩa nhấn mạnh tầm quan trọng của các hoạt động tuyên truyền thay đổi thói quen và nâng cao ý thức tiết kiệm năng lượng của người lao động cũng như trong DN, hiệp hội.

“Hoạt động hỗ trợ kỹ thuật áp dụng công nghệ hiện đại, tự động hóa sản xuất và sử dụng các thiết bị tiêu thụ điện hiệu suất cao có thể tiết kiệm từ 20-40% lượng điện tiêu thụ tùy quy mô và công nghệ trong khối DN sản xuất. Việc DN đẩy mạnh các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong sản xuất có ý nghĩa rất quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia,” ông Nghĩa thông tin.

Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền, điều phối dự án, cho biết mục tiêu tổng thể nhằm nâng cao nhận thức trong hai ngành công nghiệp, hỗ trợ DN tiếp cận nguồn tài chính cho các khoản đầu tư sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, kết nối mạng lưới giữa các nhà sản xuất, nhà tài chính và các ESCO, thí điểm đánh giá chuẩn năng lượng hiệu quả cho hai ngành và xây dựng lộ trình thành lập Hiệp hội ESCO tại Việt Nam.

“Mục tiêu này sẽ được hiện thực hóa thông qua sự kết hợp của hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao năng lực về năng lượng hiệu quả, đào tạo về chuẩn bị đề xuất cho các dự án hiệu quả năng lượng khả thi về mặt tài chính. Dự án này sẽ giúp sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn, thực hành chuỗi cung ứng sản xuất có trách nhiệm, cải thiện điều kiện xã hội và môi trường, đồng thời giảm lượng khí thải carbon trong hai ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng,” bà Huyền cho biết.

Tại hội thảo, ông Jørgen Hvid, Cố vấn cấp cao của Chương trình Hợp tác Năng lượng Đan Mạch - Việt Nam về tiết kiệm năng lượng công nghiệp (2020 – 2025) bày tỏ mong muốn được hợp tác cùng VCCI và ETP trong quá trình triển khai các dự án, thông qua kết nối với các công ty ESCO, chia sẻ các nội dung đào tạo, hỗ trợ nâng cao năng lực cho DN trong quá trình sử dụng năng lượng hướng tới mục tiêu tiết kiệm và hiệu quả.

Bà Nguyễn Thị Thanh An, Trưởng ban Chuyển đổi năng lượng, Cơ quan Phát triển Pháp tại Việt Nam (AFD) cho biết tổ chức này cam kết hơn 2,3 tỉ EUR cho hơn 100 chương trình, dự án phát triển bền vững.

“Chiến lược hoạt động của AFD chỉ có một mục tiêu duy nhất là hỗ trợ Việt Nam theo hướng tăng trưởng xanh và bền vững,” bà An nhấn mạnh.

“AFD có thể cấp các hạn mức tín dụng xanh cho các ngân hàng, qua đó họ có thể cấp tín dụng cho DN. Trong quá trình này, AFD sẵn sàng cấp bảo lãnh cho ngân hàng để chia sẻ rủi ro”.

Dự án “Thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong ngành công nghiệp hỗ trợ và công nghiệp chế biến thực phẩm tại Việt Nam” phối hợp với các đối tác sẽ được thực hiện thí điểm trong hai năm (2023 – 2025) cho 02 ngành công nghiệp phụ trợ và chế biến thực phẩm tại Việt Nam.

Dự kiến kết quả của dự án là 100 nhà sản xuất trong 2 ngành được tuyên truyền nâng cao nhận thức và cải thiện các phương thức quản lý sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; 10 nhà máy sẽ được hỗ trợ phát triển các dự án hiệu quả năng lượng khả thi; 03 nhà máy tiếp cận DN trong ngành công nghiệp hỗ trợ và chế biến thực phẩm ứng dụng công nghệ nâng cao hiệu suất năng lượng; thiết lập 01 mạng lưới về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả bao gồm các nhà sản xuất, ESCO, các tổ chức tài chính và các bên liên quan; tham vấn lộ trình thành lập Hiệp hội ESCO và thí điểm công cụ đo điểm chuẩn về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.